Telli Müzik Aletleri Nelerdir

Telli Müzik Aletleri

Tellerin mızrap, pena vb. aletler yardımı ile çekip bırakılarak titretilmesi ile sesler oluşur. Salt parmaklar da kullanılabilir. Bu tip çalgılara örnek olarak gitar, elektro gitar, bağlama, ud, tambur, cümbüş, mandolin, kanun, arp, tar vb bir çok müzik aleti gösterilebilir.

*** Bağlama

Bağlama ya da saz Türk Halk Müziğinde yaygın olarak kullanılan telli tezeneli bir çalgı türüdür. Yörelere ve boyutlarına göre kopuz, cura, saz, çöğür, dombra, ikitelli, tambura, tar gibi değişik isimlerle tanınır.
Kullanılan tekniğe göre mızrap veya parmaklar ile çalınır. Parmaklarla çalma tekniğine şelpe ve dövme denir. Genellikle altta iki çelik ile bir sırma bam, ortada iki çelik ve üstte bir çelik ile bir sırma bam teli olmak üzere toplam 7 tellidir. Tezene ile çalınır.Bağlama, kullanım amaçlarına göre farklı tür ve boylarda çalınmaktadır. Günümüzde genellikle aşağıdaki türlerle tanınır.
Cura (en küçük boy)
Çöğür (kısa kol bağlama)
Kısa saplı bağlama (yakın zamanda geliştirilmiş bir bağlama türü)
Tambura (uzun kol bağlama)
Divan sazı (büyük boy bağlama)
Meydan sazı (en büyük boy bağlama)

Cura; Türk halk çalgılarından biridir. Anadolu ozanları tarafından çoklukla kullanılan bu çalgının uzunluğu 55-60 cm kadardır ve bağlama ailesinin en küçük çalgısıdır. Cura genellikle altı, beş, dört ya da üç tellidir. İki telli curalar da vardır. Bu curaların alt teli “la”, üst teli “re” sesine ayarlanmıştır. Curaların tekne derinlikleri ile göğüs genişlikleri 15 cm dolayındadır. Sap uzunlukları ise 40 cm kadardır. Sapın ucundaki burgu denen anahtarlarla çalgı akort edilir. Dört telli curalarda üstteki tel ahenk telidir. Öbür teller bu ahenk telinin sesine ayarlanır. Sapları kısa olduğu için curalarda az sayıda perde bulunur.
Cura mızrapla ya da tellere parmakla vurularak çalınır. Ama genelde tek başına çalınan bir çalgı değildir. Yaygın olarak öbür sazlarla birlikte çalınır. Bağlamanın bir oktav tizine ayarlanan sesi, öbür sazların içinde belirginleşerek ezgiye hareket ve renk katar. Oyun havalarının kıvrak ve hareketli çalınış biçimine uygun bir çalgıdır.
Curalar büyüklüklerine göre değişik adlar alır. Curadan biraz büyük olanlara “cura bağlama” denir. Sesi curadan daha kalın olan cura bağlama en yaygın kullanılan cura türüdür. “Cura cura” ya da “cura zurna” adıyla bilinen tür ise curadan daha küçüktür ve sevimli görünüşü nedeniyle süs eşyası olarak çokça kullanılır.

*** Tambur

Tambur, Türk müziğinde yaygın olarak kullanılan ve yalnız Türklerde görülen telli bir çalgıdır. Tamburun kökeni, hangi tarihte ortaya çıktığı bilinmemektedir. Sümerce “pantur”dan geldiği hakkında bilgiler mevcuttur. Araplar, kelimenin “kuzunun kuyruğu” anlamına gelen “dumba-i bara”dan geldiğini söylerler. Sözcük, sonraları İran’da ve Orta Asya’da, daha çok bağlamaya benzeyen armudi gövdeli, uzun saplı çalgıların adı olarak kullanılmıştır.

Özellikle Avrupalı gezginlerin (örn. Charles Fonton ve Toderini), sapındaki perde bağları dolayısıyla Türk müziğinin ses sistemini gözle görülür biçimde yansıttığını yazdıkları tambur, günümüzde yalnızca Türkiye’de kullanılan belki de tek çalgıdır. Sazı icra edenlere “tamburi” ismi verilir. Farabi, “horasan tamburu”ndan bahsetmektedir. Evliya Çelebi XVII. yüzyılda İstanbul’da 500 tamburi bulunduğunu ifade ediyor. Tarihte tambura; Farabi’de Horasan Tamburu, Maragali Abdulkadir’de Tambur-u Sirvaniyan ile Tambura-i Türki adlarındaki çesitleri ile değinilmiştir.

*** Buzuki

Buzuki (bouziki) çağdaş Yunan müziğinin belli başlı çalgılarındandır. Gitar ve bağlamanın karışımıdır. Bu yüzden çok dengeli bir enstrüman değildir. Gitar ve bağlama karışımı klavyeye, bağlamanın tellerine ve gitarın perde düzenine sahiptir. İsmini sazdan bozularak yeni bir çalgı oluşturulduğu için bozuk dendiği, bozuk kelimesinin yerini zamanla Yunanca telaffuzla birlikte bouziki adını aldığı söylenir. Diğer bir görüş de ismini Türkçe bozuk sazdan türemiş olduğu, bir saz çalma şekli olan bozuk düzenden geldiğidir. Buzuki, yumurta biçimli gövdesi ve uzun sapıyla bağlama, kopuz ve udla aynı aileden gelmektedir. Rebetika müzik kültürünün etkin müzik aletidir. Buzukiye İrlanda folklorunda da rastlanır. Gövdesinin ön kısmı genelde sedef kakmalar ile süslenmiş olan buzuki, mızrap veya pena ile çalınır.

Buzukiyi üç çeşide ayırabiliriz

• Trichordo üç çift tele sahiptir.
• Tetrachordo dört çift tele sahiptir.
• Irlanda Buzukisi dört çift tele ve düz bir sırta sahiptir.

*** Tenör Balalayka

Balalayka, Lavta ailesinden Rusya’ya özgü bir telli çalgı türüdür. Balalyaka, aslında halk şarkılarıyla birlikte tek başına çalınır. Ama son yıllarda büyük balalayka orkestraları kurulmuştur.

*** Gitar

Gitar kelimesi Fransızca kökenli bir kelimedir ve Gitar kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde aşağıdaki şekildedir;

isim, müzik Genellikle ahşap gövdeli, perdeli, altı teli olan, telleri  parmakla çekilerek veya pena ile vurularak çalınan bir telli çalgı

Gitar Eş Anlamlısı ve Zıt Anlamlısı

Gitar kelimesini eş anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;

• Gitar kelimesinin eş anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.

Gitar kelimesini zıt anlamlı karşılığı aşağıdaki gibidir;

• Gitar kelimesinin zıt anlamlı karşılığı bulunmamaktadır.

Gitar İle İlgili Atasözleri ve Deyimler

Gitar kelimesi ile ilgili atasözü ve deyimler aşağıdaki gibidir;

•  Gitar kelimesinin geçtiği herhangi bir atasözü veya deyim bulunamamıştır.

Gitar İle İlgili Birleşik Sözler

Gitar kelimesi ile ilgili birleşik sözler aşağıdaki gibidir;

•  basgitar

Gitar İngilizcesi

Gitar kelimesinin İngilizce karşılıkları ise aşağıdaki gibidir

• Gitar – guitar

Gitar Hakkında Detaylı Bilgi

Gitar, parmakla veya pena ile çalınan, esasen sekiz şekline benzeyen, yan kısımları oval, sap üzerinde ses perdeleri olan, telli bir çalgı türü. Gitarlar genelde altıtellidir ve farklı çeşitlerdeki ağaç türlerinden yapılabilirler. Gitar neredeyse her türlü müzik türünde kullanılan bir müzik aletidir.

Gitar Türleri

Klasik Gitar

Klasik gitar, gitar türlerinin en ilkeli ve sadesi olarak tanımlanabilir. Gitarın gövdesinin ortasında ses deliği denilen yuvarlak bir boşluk bulunur. Gitarın telleri titreştiğinde gövdenin içinde bulunan hava titreşir ve tek çıkış noktası olan bu yuvarlak boşluktan dışarı ses olarak geri çıkar. Klasik gitarda; kalın 3 tel, ipek üzerine sarılmış çelik, ince 3 tel ise naylondur. Genellikle parmak ile çalınır. Klasik gitarda sağ elin görevi daha fazladır. Sağ eli kullanarak gitarda çok farklı ritim ve harmonikler oluşturulabilir. Genelde klasik ve flamenko tarzı müziklerde kullanılır.

Akustik Gitar

Görünüş itibariyle klasik gitarı andıran akustik gitarın gövdesi, klasik gitardan biraz daha şişman ve basıktır. Daha dar bir sapa ve çelikten yapılmış tellere sahip olması, akustik gitarın klasik gitarla arasındaki en büyük farktır. Tellerin çelikten olması, akustik gitarın klasik gitardan daha basınçlı gergin bir sapa sahip olmasını ve sesinin klasik gitardan daha sert ve temiz çıkmasını sağlar. Genellikle akustik gitarların en kalın 4 teli sarımlı çelik, diğer 2 teli ise sarımsız çeliktir. Akustik gitarlar genellikle penayla çalınır. Rock, Blues, ve Caz müzik türlerinde çok kullanılan bir gitar türüdür.

Elektro Gitar

Elektro gitar çok basit bir tanımla tellerin titreşimini gövdesinde bulunan manyetikler sayesinde elektrik akımına çeviren ve bir amfi yardımıyla akımı yüksek seviyede sese dönüştürebilen gitar türüdür. Diğer gitarlarla elektro gitarların kısımları aynıdır. Ek olarak elektro gitar için birkaç bölüm daha eklenebilir. Bunlar: Tremolo kolu, manyetikler, ses ve ton ayarı, switch…

Bas Gitar

Çalışma prensibi elektro gitara benzer. Fakat sesi normal gitarlardan 1 oktav kalındır. Portede bas gitar için Fa anahtarı kullanılır. Değişik çeşitlerde bas gitarlarda bulunmaktadır: genelde 4 telli, 12 telli, 6 telli, 7 telli, 5 telli, perdesiz, kafasız.

Perdesiz Gitar

Ara sesleri verebilmek için yapılmıştır. Normal gitara çok benzese de oldukça farklı bir ses rengine sahiptir. Perdesiz gitarı 1976 yılında Erkan Oğur, Türk müziği seslerine olan ihtiyacı için üretmiştir. Daha sonraları perdesiz elektrik gitar, 8 telli perdesiz gitar, çift saplı elektrik ve klasik perdesiz/perdeli gibi farklı modelleri üretilmiştir.

Lap Steel Gitar

Hawaii yöresine ait bir gitardır. Gitar 6, 7 ve 9 telli olarak kullanılmaktadır. Gitar çalınırken genellikle kucaktadır. Diğer gitarlardan farklı olarak, fretlere basılarak değil, gitaristin sol eline takdığı bir metal yardımıyla tellere dokunularak çalınır.

7 Telli Gitar

7 telli gitar; Klasik gitarda bulunan 6 ana telin (yukarıdan aşağı; mi, la, re, sol, si, mi) haricinde bir kalın veya ince tel daha eklenmesiyle oluşan bir gitar çeşididir.

12 Telli Gitar

12 telli gitarlarda genellikle çelik teller kullanılır. Folk, blues ve rock and roll tarzlarında kullanılır.

Weissenborn Gitar

Weissenborn ya da diğer deyişle H. Weissenborn bir tür lap slide gitardır ve Los Angeles’da 1920’ler ve 1930’larda Hermann Weissenborn tarafından üretilmiştir. Yaklaşık olarak 5000’den daha az sayıda orijinal enstrüman üretilmiştir ve kaç tanesinin halen sağlam kaldığı bilinmemektedir. Marka şu anda reprodüksiyon ürünleri için kullanılmaktadır.

Gitarın Kısımları Nelerdir?

Sap

Gitarın klavyesinin de bulunduğu kısımdır. Bu klavyede perdeler bulunur. Klasik gitardan hem kalınlık hem de genişlik açısından daha ince olan elektro gitar klavyesi ise genelde 18 ile 24 arasında perde sayısına sahiptir. Genellikle sapın içinden truss rod adı verilen bir metal ayar çubuğu geçer. Zamanla eğilebilen bu sap, bir vida yardımı ile eski haline geri getirilebilir. Akort burguları en uçta bulunur ve genellikle metal bir aksama sahiptir.

Köprü

Gitarda telleri gövdeye bağlayan kısımdır. Zamanla değişim geçirmiş olmakla beraber, değişik çeşitleri de mevcuttur. Köprü, sabit ya da oynar olabilir. Oynar köprülü gitarlarda köprü bir kol (tremolo kolu) yardımı ile ileri geri hareket ettirilebilir. Bu ileri veya geri harekette köprüye bağlı olan teller gerilir ya da gevşer. Tellerin gerilip gevşemesi telden çıkan sesi etkileyeceğinden gitardan farklı notalar elde edilebilir. Köprüler genelde metalden yapılır. Köprünün baz ayarlarına dikkat edilmelidir, tellerden birinin kopması halinde elektro gitar geri dönüşü olmayan hasar görebilir.

Eşik

Gitarın sapında, telleri akort burgularına gitmeden önce sonlandıran kısımdır. Genelde ucuz gitarlarda plastikten oluşur. Ayrıca kemikten veya farklı malzemelerden yapılanlar da mevcuttur.

Manyetik

Elektro gitarda veya manyetik takılmış klasik ya da akustik gitarda teldeki titreşimlerin algılandığı kısımdır. Manyetik alanda telin titreşiminin içerideki bir sargıda akım oluşturması prensibi ile çalışır. Çift halinde (Humbucker) ya da tek (Single) olabilir. Bazı manyetikler amplifikatöre çıkış sağlamadan sinyali yükseltebilirler.

Pasif Manyetikler

Ses titreşimlerini elektrik sinyaline herhangi bir elektronik değişime uğratmadan dönüşmesini sağlayan manyetik türüdür. En sık kullanılan manyetik türü olup, sesin tınısı (frekans cevabı) sadece manyetiğin bazı fiziksel özelliklerine (yüksekliğine, mıknatısına, sargısına) bağlıdır.

Aktif Manyetiker

Bu manyetikler ses titreşimlerini bazı elektronik devreler ile bozulmaya uğratan manyetiklerdir. Sinyali, içerisindeki güç kaynağını (genelde bu bir pildir) kullanarak pre-amp ile güçlendiren, aktif filtrelerle ve gömülü equalizerlar ile sinyalin özgününden farklı olarak enstrumandan çıkmasını sağlayan manyetiklerdir.

Çalışma prensibine göre 3 tip manyetik vardır:

1. Manyetik
2. Piezoelektrik
3. Çoklu-Bölünmüş Manyetikler (Polifonik)

Tremolo kolu

Tremolo kolu, gitarın eşik bölümünün bitiminde bulunur. Bu kolu öne veya arkaya gevşeterek tellerden farklı ses çıkartılması sağlanır. Klavye yönüne doğru geveşetilerek kalın, eşik yönüne gevşetilerek daha ince seslerle efekt elde edilebilir.

Akortu

6 telli bir gitarın standant akort dizisi:
İnceden kalına doğru E(ince mi) B(Si) G(Sol) D(Re) A(La) ve E(Kalın Mi) dir.

Aşağıda gitarda standart tuner için üstteki sayılar perde numarası olmak üzere nota değerleri verilmiştir.

Lower tunings (kalınlaştırma)

Tellerin EADGBE akort dizisinden aynı derecede gevşetilmesiyle oluşan akort dizileri:

• D♯/E♭ tuning : D♯-G♯-C♯-F♯-A♯-D♯ / E♭-A♭-D♭-G♭-B♭-E♭

Bütün teller standart diziden yarım perde gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Guns N’ Roses, Van Halen, Jimi Hendrix, Stevie Ray Vaughan ve Alice in Chains

• D tuning : D-G-C-F-A-D

Bütün teller bir tam perde gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Death, Dream Theater ve Kreator. Nirvana’nın Come As You Are şarkısında duyulabilir.

• C♯/D♭ tuning – C♯-F♯-B-E-G♯-C♯ / D♭-G♭-B-E-A♭-D♭

Teller 1 ve yarım adım gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Behemoth

• C tuning – C-F-B♭-E♭-G-C / C-F-A♯-D♯-G-C

Teller 2 adım gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Queens of the Stone Age, Dethklok, In Flames, Kyuss

• B tuning – B-E-A-D-G♭-B / B-E-A-D-F♯-B

Teller 2 adım ve 1 yarım adım gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Entombed, Dismember Five Finger Death Punch Amon Amarth

• A♯/B♭ tuning – A♯-D♯-G♯-C♯-E♯-A♯ / B♭-E♭-A♭-D♭-F-B♭

Teller 3 adım gevşetilir. Kullanan müzisyenler: Dream Theater

• A tuning – A-D-G-C-E-A

Teller 3 adım ve 1 yarım adım gevşetilir.

• G♯/A♭ tuning – G♯-C♯-F♯-B♯-D♯-G♯ / A♭-D♭-G♭-B-E♭-A♭

Teller 4 adım gevşetilir.

Sponsorlu Bağlantılar

• G tuning – G-C-F-A♯-D-G / G-C-F-B♭-D-G

Teller 4 adım ve 1 yarım adım gevşetilir.

• F♯/G♭ tuning – F♯-B-E-A-C♯-F♯ / G♭-B-E-A-D♭-G♭

Teller 5 adım gevşetilir.

• F tuning – F-A♯-D♯-G♯-C-F / F-B♭-E♭-A♭-C-F

Teller 5 adım ve 1 yarım adım gevşetilir.

• Oktav Tuning – E-A-D-G-B-E

Teller 6 adım (bir oktav) gevşetilir. Bir bas gitar ile aynı oktavdır.

*** Ud

Saz, bağlama vb. çalgılar gibi inanılmaz güzel bir sesi olan telli Türk müziği çalgısıdır. Şekil olarak iri karınlı, kısa ve kıvrık saplı, kirişli ve mızrapla çalınan bir çalgıdır. Ud sözcüğünün Arapça kökenli olduğu ve El-oud kelimesinden geldiği bilinmekterid. El-oud ise sarısabı ve ödağacı anlamlarına gelmektedir.

Ud hangi elemanlardan meydana gelmektedir?

1- Tekne (gövde)

2- Göğüs (kapak)

3- Sap

4- Burguluk

5- Teller

Ud’un kaç teli vardır ve neyle çalınır?

Udun 6 çift teli vardır ve mızrapla çalınır

Ud’un telleri neden yapılır?

Günümüzde tellerin ince olan 3 çifti misinadan, öteki 3 çifti de çelikten yapılır.

Mızrap neden yapılır?

Mızrap yapımında yaygın şekilde ham madde olarak kullanılan malzeme plastiktir.

Ud’un gövdesi hangi malezemelerden yapılmaktadır?

Ut teknesi; ceviz, maun, erik, kayısı, akça ağaç, kiraz, ithal ağaçlardan magase, vengi, pelesenk gibi birçok ağaçtan yapılmaktadır.

Ud çeşitleri nelerdir?

1- Zenne Ud (Kadın Ud’ları)

2- Erkek Ud’ları

Bilinen Ud sanatçıları kimlerdir?

Şerif Muhittin Targan, Udi Nevres, Fahri kopuz, Mısırlı İbrahim Efendi, Sedat Öztoprak, Cevdet Kozanoğlu, Şerif İçli, Kadri Şençalar, Udi Hırant, Cinuçen Tanrıkorur, Mutlu Torun, Necati Çelik, Samim Karaca, Osman Nuri Özpekel, Coşkun Sabah, Gülçin Yahya, Ergin Kızılay, bayram Coşkuner, Sedat Oytun, Vedat Gençtürk, Mehmet Emin Bitmez, Yurdal Tokcan, Hakan Emre Ziyagil, İbrahim Coşkun bilinen Ud sanatçıları arasında gösterilebilirler.

*** Banjo

Afrika kökenli telli bir çalgı türüdür. Banjo isminin Afrika’daki banjurdan geldiği iddia edilmektedir. Afrika’dan Amerika’ya köle olarak giden işçiler arasında yaygınlaşan bu çalgı, sonraları Avrupa müziğini de etkiledi. Amerikan halk müziğinde yaygın olarak kullanılır. Türk müziğindeki cümbüşle büyük bir benzerliği vardır. İlk banjolarda 4 tel bulunurken, bu sayı günümüzde 5 olmuştur.

Banjo türleri

4 veya 5 telli olan modelleri vardır:

• 4 telli banjo genelde jazz müziğinde tenor-banjo olarak bilinir.
• 5 telli banjo ise bluegrass-banjo olarak tanımlanır.

***Mandolin

Müzik enstrümanları dünyasındaki aletlerden biri olan mandolin, telli çalgılardan bir tanesidir. Mandolin dış görünüş itibari ile, ud ailesinden olan çalgılara da oldukça benzemektedir.

Mandolini sosyal açıdan incelemek gerekirse, her ne kadar çoğu çalgının etkilendiği nesil çalgılarından olsa da, günümüzde popülarite ve kullanım anlamındaki yaygınlık olarak değeri az olan bir telli çalgıdır. Genel olarak zahmetsiz ve nispeten daha basit müzik yapmak ve şarkı çalmak isteyenler tarafından tercih edilmektedir. Gitar ya da keman öğrenmeye başlamadan önce de, mandolin çalınması tavsiye edilmektedir. Mandolin çalmanın kolay öğreniliyor olması sebebiyle, bir çalgı aletiyle ya da müzikle yeni tanışanların ilk aşamada tercih ettiği bir müzik aleti olma özelliği de, mandoline eğitim dünyası içinde ayrı bir anlam yüklemektedir.

Birçok okul, eğitim kurumu, okul öncesi eğitim kurumları gibi yerlerde, küçük yaştaki çocuklara müzik sevgisini aşılamak ve bir enstrüman çalabilme becerisini kazandırabilmek adına, flüti org ya da mandolin eğitimi verilmektedir. Yine bir kısım ünlü ve yetenekli gitaristin de, mandolin çaldıkları bilinmektedir. Mandolin, mızrap ile çalındığı zamanı daha iyi ve daha net bir ses vermektedir. Fakat günümüzde daha sık karşılaştığımız modern mandolinlerde, genellikle pena kullanımı söz konusudur. Mandolinin mızrap ile çalınması özelliği ise, bu çalgı aletini lut ve gitardan ayırmaktadır. Bilindiği gibi, özellikle elektro gitar ve ona benzer çalgılar pena ile çalınmaktadır. Mandolin üzerinde, 8 adet tel bulunur ve çift çift konumlanmış şekilde yer almaktadır. Bu şekilde, dört çift teli bulunan mandolinin, ses düzeni de kemandaki gibidir. Sol – re – la – mi tam beşli aralığında akort edilen bu telli enstrüman, “tremola tekniği” kullanılarak çalındığında ise karakteristik özelliklerinin dışa yansımasını en üst seviyeye çıkarmaktadır.

Mandolin, yukarıda da belirtildiği üzere, ud ailesine oldukça benzer özellikler sergilemesinden dolayı, bu ailenin de modern üyelerinden bir tanesidir. Mandore, pandurina, ud, terbo, arşilut ve gitar, mandolinin yakından akrabaları arasında gösterilmektedir. Bu ailedeki en yaygın çalgı ise, şüphesiz ki gitardır.

Mandolin ile gitarın arasındaki en önemli fark ise, gitarın diğer çalgılara göre oldukça fazla çeşitte çok seslilik içermesi; mandolinin ise daha tek düze ve daha basit sesleri oluşturmasıdır.

*** Cümbüş

Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 20. yüzyıl başlarında geliştirilmiş olan ud benzeri bir müzik aletidir. Sap kısmı gövde ile bağlandığı noktadan ayrılabilmektedir. Bu şekilde yalnız telleri değiştirilerek mandolin, banjo, gitar gibi birçok enstrümana çevrilebilir. Genel yapısı banjoya ve uda benzer.

*** Kanun

10. yüzyılda Kazakistan’ın Farab kasabasında doğan Farabi adında bir Türk bilgini tarafından bulunduğu rivayet edilen bir çalgıdır. Mızraplı bir müzik aletidir.
    Yapısı: 24 veya 27 perdeli bir sazdır. Her bir perdedeki sesi 3 tel tınlatır. Bu yapısıyla klavsenin ses sistemine benzer. Telleri, özel olarak müzik aletleri için üretilmiş naylon teldendir. İlk evrelerinde naylon tel yerine bağırsaktan yapılan kiriş teller kullanılmıştır.
    Göğüs tahtası çoğunlukla çınar ağacından, alt tabanı ıhlamur veya sıkıştırılmış kontrplaktan, burgu tahtası yumuşak bir ağaç olan ıhlamurdan, burgular gül, şimşir veya abanoz gibi sert ağaçlardan yapılır. Üç telden oluşan her perdede diyez, bemol ve koma sesleri ayarlayabilen mandallar vardır.
    Kanun kullanım amacına göre 24-25-26 sesli olarak yapılır. Bunun karşılığı 3.5-4 oktavdır. İnsan sesiyle birlikte icra edilen tüm sazlar bu aralıktadır. Zaman zaman 36 sesli Arap Kanunu diye anılan sazlar yapılmış olsa da hangi amaca hizmet ettiği anlaşılamamıştır.
    Türk sanat müziğinde kullanılan profesyonel kanun 26 perdeli olup her perdeye üçer tane tel takıldığı hesaplanırsa toplam 78 tellidir. Bu tellerin kalınlığı yukarıdan aşağı doğru; 0.60 mm. 0.70 mm. 0.80 mm. 0.90 mm. 1.00 mm. 1.10 mm. 1.20 mm. çapındadır.

Kanunda kullanılan tel, petrokimya tesislerinin kuruluşuna kadar, kuzu bağırsağının kurutulup bir takım işlemlerden geçirilmesi sonucu değişik kalınlıklarda üretilmekteydi. Ancak petrokimyanın kuruluşundan sonra bu sanayi dalının üretimi olan ‘naylon-6’ hammaddesinden elde edilmekte olup halen gerek yapımcıların gerekse icra edenlerin yeğlediği marka, amerikan malı ‘dupont’ enstürman telleridir.

*** Arp

Çoğunlukla Klasik Batı Müziğinde kullanılan telli bir müzik aletidir. Arp, en eski telli çalgılardan biridir. Bir yayla ok atılırken gerilip bırakılan yay kirişi bir tınlama sesi çıkarır. Tek telli olan yaya değişik uzunluklarda teller ekleyip onların gerginlikleriyle oynayarak değişik sesler çıkarıldı. Sonraları sesi yükseltmeye elverişli bir gövde(tını kutusu) eklenince gerçek bir çalgı yapılmış oldu. Bunlardan geliştirilen ilk çalgılardan biri “lir” di. Yunanlılar ve Romalılar çok yaygın olarak kullandıkları liri Tanrı Apollon’un boş bir kaplumbağa kabuğuna teller takarak yaptığına inanıyorlardı. Orkestralarda kullanılan dik konuma tutulan arp, çağdaş orkestra çalgıları arasında telleri yalnızca parmakla çekilerek çalınan tek çalgıdır. Arpın 47 teli ve yedi pedalı vardır. Pedalların yardımıyla tellerin sesi değiştirilebilir. Bu pedallar üç ayrı konuma getirilebilir. Böylece bir nota diyez ve bemol olabilir. Notaları birbirinden ayırabilmek için notalara çeşitli renkler verilir; do telleri kırmızı, fa telleri ise siyah mavi veya koyu mavidir.

*** Tar

Uzun saplı; İran, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve kısmen Türkiye’de kullanılan telli bir çalgıdır. Tar (تار) kelimesi, Farsça’da “tel” anlamına gelir. Tar, tıpkı sitar ve dutar gibi gitarın kökenini oluşturur.

Günümüzde İranlılar ve Azerbaycanlılar bu çalgının kendi kültürlerine ait olduğunu iddia ederler. İran tarı, beş tellidir. Derviş Han, tara altıncı bir tel daha eklemiştir. Azerbaycan tarı ise farklı çeşitte olup, on bir telden oluşur. Türkiye’de de Azerbaycan tarı çalınmaktadır. 19. yüzyılda Azerbaycanlı tarzen Mirze Sadıgcan devrim yaparak tarı diz üzerinden göğüs üzerinde çalınabilecek şekilde yeniden tasarlamıştır.

*** Santur

(Farklı deyişlerle santur, santour, santoor ) (Arapçada: سنطور) (Farsçada: سنتور), Irak, İran ve Hindistan kökenli bir çalgıdır.

Yamuk şeklinde genellikle ceviz ve benzeri egzotik ağaçlardan yapılan bir kutu şeklinde olan klasik bir santur, 72 ila 160 telden oluşur. Bu teller üzerine, yine ahşaptan yapılan küçük mızraplar (zahme) ile vurma yoluyla çalınmaktadır. Bu şekil hem telli çalgı hem de vurmali çalgıniteliği taşıyan muzik aletlerine kordofon adı da verilmektedir. Bir Kitara türü olan enstrüman, biçimsel olarak kanuna benzer.

Tarihi

Yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişi olan santur, kimilerine göre Tevrat’ta bahsedilen “Psanterin” sözünden gelmedir. İbranilerde, Mısır, Avrupa ve İran’da küçük değişimler göstererek kullanılmış.

Türkiye’de ise 19 ve 20. yüzyıl başlarında kullanılan santur, Santurî Ethem Bey (Ethem Efendi, 1855-1926) ve Ziya Santur ( 1862-1952) tarafından icra edildi.

Amerika’da (Hammered Dulcimer), Çin’de (Yangtjin),İsviçre,Almanya ve Avusturya’da (Hackbrett), Fransa’da (Tympanon), Macaristan’da (Cimbalom), İrlanda’da (Tiompan), Yunanistan’da (Santuri), Türkiye ve İran’da (Santur), Romanya’da (Timbal) ve Hindistan’da (Santoor) gibi farklı adlar altında ve değişik formlarda (iki telli, dört telli, 12 perde, 19 perde vb.) kullanılmış ve kullanılmaktadır.

Santur hakkında söylenegelen bir efsaneye göre, İran’da “kadın sesine benzediği” gerekçesiyle Şah tarafından 500 yıl boyunca yasaklanan çalgının kesintisiz kullanımı, 1800 yıl önce İran çıkışlı olsa da, 3500 yıl öncesi Mezopotamya’ya dayanmaktadır.

Günümüzde Türkiye’de yaygın kullanımı yoktur. Ayrıca santur’un “Cimbalom” denilen, piyano benzeri ayaklı türleri de vardır.